UMUR BEY, ÜNLÜ TÜRK DENİZCİSİ

                                  UMUR BEY

          Leşkeri eli'nde 1309 yılında dünya'ya gelen Umur bey, Aydınoğlu Mehmet bey'in beş oğlundan ikincisidir. Genç yaşta İzmir'e vali olarak atanan Umur bey, babasının Ayasuluk'ta (şimdiki Selçuk) kurduğu donanma ile korsanlık yaparak, Sakız adası, Bozcaada, Eğriboz, Mora yarımadası ve Rumeli sahillerine seferler düzenledi. Babası Mehmet bey'in ölümünden sonra, 1334 tarihinde kardeşlerinin de rızasıyla beyliğin başına geçen Umur bey, Aydınoğulları beyliğine en parlak dönemini yaşatmıştır.

           BEYLİĞİNİN İLK YILLARI

           1335 yılında Filadelfiya'yı (Alaşehir) kuşatarak feth etmiştir. 1336 yılında Bizans imparatoru III Andronikos paloiologos'un  Foça'daki asi Cenevizlilere düzenlediği serefde saruhanoğulları donanmasıyla birlikte Umur bey'in donanması da yer almıştır. Bu sefer sırasında VI Yannis Kantakuzenos ile tanışıp sıkı dost olmuşlardır. Yaptığı yardıma karşılık sakız adasını alan Umur bey, minnetini göstermek için Alaşehir'den vergi almayacağinı bildirmiştir. Umur bey 1337 yılında yapılan Arnavut isyanının bastırılmasında da Bizans'a yardım etmiştir.

           KARADENİZ SEFERİ VE GEMİLERİN KARADAN YÜRÜTÜLMESİ

           Kardeşi Hızır bey ile birlikte Adalar ve Yunanistan üzerine seferler düzenledikten sonra, 1338-1340 tarihlerinde karadeniz sahillerine sefer düzenleyerek Kili ve diğer sahilleri vurmuştur. Bu seferden sonra 300 parça gemiden oluşan donanmasını karadan çekerek Mora girişindeki Germe hisarına ulaştığı ve dönüşte aynı yolu izleyerek donanmayı izmire ulaştırdığı bilinir. Gemileri karadan yürüten ilk tür olarak tarihe geçmiştir.


           BİZANS TAHT MÜCADELESİNE MUDAHALESİ

           1341 Yılında imparator Andronikos'un ölümünden sonra tahta oturtulan oğlu Yannis henüz cocuk yaşındaydı. Kantakuzen ise Yannis'e vali olarak atanmıştı. Çok geçmeden başlayan taht mücadelesi sonucunda Kantakuzen kendisini Dimotika da imparator ilan ederek Umur beyden yardım istedi. Ordusuyla meriç nehri ağzına kadar gelen Umur bey, mevsim şartları sebebiyle geri dönmek zorunda kalsa da, bir yıl sonra tekrar bu bölgeye dönüp selanik ve trakya sahillerini yağmaladı. Bu seferden kesin bir sonuç alınamamıştır.


           HAÇLI DONANMASIYLA MÜCADELESİ
 
           Doğu akdeniz adalarındaki Latinler Umur bey'in giderek güçlenmesinden korkarak papa VI Clement'i haçlı seferi için ikna ettiler. Öte yandan Bizans'ın çocuk imparatorunun annesi Savoylu Anna, Umur bey'in yenilmesi halinde Ortadoks ve Latin kiliselerini birleştirmeyi vadetti, bunun üzerine, Papalık, Venedik, Ceneviz, Kıbrıs ve Rodos şovalyelerinden oluşan bir donanma İzmiri kuşattı. İzmir sahilini kaybeden Umur bey, yukarı izmire çekildi ve donanması haçlı ordusu tarafından yakıldı. 1345 yılında Çanakkale boğazını geçerek Rumeli'ye ulaşan Umur bey, Kantakuzen ile birleşerek İstanbul'un üzerine yürüdü fakat bir sonuç alamadı. Beraberindeki Saruhanoğlu Süleyman bey'in hummadan ölmesi üzerine İzmire dönmek zorunda kalan Umur bey, Kantanikos'a; Osmanlı Devleti hukümdarı Orhan bey ile anlaşmasını önerdi. İzmir sahilleri üzerine yeniden saldırılarda bulunan Umur bey, türk donanmasını yeniden faliyete geçirerek İzmir sahilindeki kaleyi 1348 yılında kuşattı.

          ÖLÜMÜ

          Umur bey, İzmir kalesi kuşatmasında, kale surlarına tırmanırken oklanarak öldürüldü. Cenazesi Birgi'de babası Mehmet bey'in yanına defnedilmiş ve yerine ağabeyi Hızır bey geçmiştir.