DENİZDE EMNİYET, EPİRB CİHAZLARI( ACİL DURUM MEVKİ BELİRLEME RADYO VERİCİSİ )

   DENİZDE EMNİYET, EPİRB CİHAZLARI ( Acil Durum Mevki Belirleme Radyo Vericisi ) 


   Normal şartlar altında seyir yapan her tekne içinde bulunduğu tehlike durumunu bildirme yeteneğine sahiptir. Ancak yangın ve çatışma sonucu aniden su alıp batma gibi normalden daha hızlı gelişerek haberleşme koordinasyonunda aksaklıklar meydana getiren durumlarda EPİRB cihazı bize ikinci bir haberleşme olanağı sağlamaktadır.



  Seyyar olarak bulundurulan EPİRB cihazı gemiyi terk etme esnasında yerinden alınamaz ve gemi ile birlikte batarsa deniz yüzeyinin 3-4 metre altına indiğinde hidrostatik bir düzenek sayesinde serbest kalarak yüzeye çıkar ve otomatik olarak devreye girerek tehlike durumu sinyalini ait olduğu geminin kodu ( MMSI numarası ) ile yayınlamaya başlar.

  EPİRB cihazının konumlandırılması

   EPİRB cihazı kolayca ulaşılabilecek ve batma gerçekleştiğinde serbest kalarak kolayca su yüzeyine çıkabilecek pozisyonda konumlandırılmalıdır.

  Gemilerin EPİRB cihazı ile donatılması

  Küresel Denizcilik Emniyet Sistemine ( GMDSS ) göre gemiler çalışma bölgelerinin gerektirdiği uygun özellikte EPİRB cihazı ile donatılmak zorundadır.


  A1 deniz bölgesi

  Bu bölgede seyir yapan gemilerin bünyelerinde 406 MHz COSPAS - SARSAT uydu EPİRB cihazı veya bu cihaza alternatif olarak 156,526 MHz DSC - VHF EPİRB cihazı bulundurmaları gerekmektedir.

  A2 -A3 ve A4 deniz bölgesi

  Bu bölgelerde seyir yapan gemilerin bünyelerinde 406 MHz COSPAS - SARSAT uydu EPİRB cihazı bulundurmaları gerekmektedir.


 EPİRB cihazının gerekli olan özellikleri

• Tecrübesiz bir personel tarafından kolayca kullanılabilir.
• Yanlışlıkla çalışması önlenecek şekilde üretilmiştir.
• 10 metre derinlikte 5 dakika süre ile çalışır.
• Su altından yüzeye çıktığında otomatik olarak çalışmaya başlar.
• El ile çalıştırılıp devre dışı bırakılabilir.
• sinyal yayını yaptığını gösteren bir sinyal işareti bulunmaktadır.
• 20 metre yükseklikten düştüklerinde zarar görmezler.
• Tehlike sinyali göndermeden test edilebilirler.
• Kolay görünür bir renkte ( turuncu/sarı ) üretilirler.
• Yüzer halatlar ile donatılmışlardır.
• Karanlıkta görülebilmesi için ışıkla donatılmıştır.
• Düz denizde dik pozisyonda yüzerek dengede durabilir.
• Her türlü deniz şartlarında yüzme yeteneğine sahiptir.
• Güneş ışığına karşı dayanıklıdır.
• Deniz suyundan ve petrolden etkilenmez.
• -20 ile +50 derece arasında çalışır.
• 48 saat süre ile çalışacak güç kaynağına sahiptir.
• Bulundukları geminin MMSI numarasını sayısal bilgi olarak aktarabilir.

  EPİRB Cihazı Tipleri

  Günümüzde kullanılan EPİRB cihazı tipleri WHF ve uydu olarak iki gruba  ayrılmaktadır.

1.  VHF ( Very High Frequency ) EPİRB 

•  DSC - VHF EPİRB         

           Bu cihaz tipi 70 kanaldan 156,525 MHz sinyal yayınlar ve VHF istasyonlarının kapsadığı A1 deniz bölgesinde seyir yapan gemilere yayın yapar. DSC ( Sayısal Seçmeli Çağrı ) tehlike sinyali alıcı cihazlarını aktif hale getirir.

•  VPİRB  GPS ( VHF - Position Indicating Radio Beacon )

           Denize düşen bir kazazedenin yerini belirleme amacıyla kullanılan bu tip cihazlar kazazede ile yardımı sağlayacak en yakın gemi arasında bir sinyal haberleşmesi sağlar. VPİRB cihazı bir GPS sistemi ile donatılmış olup bu GPS sayesinde dijital ekranlardan görüntülenebilir veya belirlenen GPS konumu çevredeki istasyonlara telsiz yardımı ile anons edilebilir. DSC tekniği ile yayın yapan tüm gemilerin uyarılması konusunda etkin bir yöntemdir.

         VPİRB cihazı denizde can kurtarma operasyonu açısından oldukça önemli bir cihazdır. Kullanılan sistemde karada da bir alt yapıya ihtiyaç vardır. Cihazın devreye girdiği mevki dikkate alındığında bu mevki ile yardım çağrısı yapılan istasyon arasındaki uzaklık saatlik gecikmelere olanak sağlamaktadır. Bu cihaz küçük bir botta 2 deniz mili mesafeye kadar uyarı yayını yapabilirken anten donanımı daha yüksek kapasitede olan kara istasyonları ve gemiler  bu uyarı yayınını daha uzak mesafelerden alabilirler.

        Denize battığında otomatik olarak devreye giren VPİRB cihazı manuel olarak da devreye alınabilmektedir. Devreye girdiğinde 70 kanaldan VHF - DSC tekniği le civardaki gemilere ve sahil istasyonlarına mayday denize adam düştü ( MOB ) sinyali gönderir.

        VPİRB mevcut konumunu GPS uydu tarafından elde eder etmez 30 saniyeden kısa  sürede enlem, boylam ve zamanı 16 kanaldan yayınlar ve devreden çıkartılana kadar veya pili bitene kadar her 10 dakikada bir yayını tekrarlamaya devam eder.

    2. Uydu EPİRB'ler

• 406 MHz EPİRB ( COSPAS - SARSAT Satalite Epirb )

       COSPAS - SARSAT tipi uydu EPİRB cihazları 406 MHz acil durum mevki belirtme radyo vericileri olarak görev yaparlar. Geosar ve Leosar uydularını kullanarak uluslararası alanda Denizcilik ve Emniyet sisteminin önemli bir ekipmanı olarak kabul edilmekte  ve IMO tarafından tüm deniz bölgelerinde kullanımı zorunlu kılınmıştır.

      5 Watt çıkış gücüne sahip olan 406 MHz uydu EPİRB'leri 50 saniye bir yarım saniye süre ile 48 saat boyunca sinyal gönderebilirler. Bu EPİRB cihazları ait oldukları geminin bağlı olduğu ülkeyi, tehlike türünü ve konumunun hesaplanması için gerekli bilgiyi aktarabilir.

• GPİRB (GPS Uydu EPİRB )

       EPİRB cihazları arasında en gelişmişleri olarak bilinirler. Diğer cihazlarla karşılaştırıldığında olay mevkisini daraltarak 30 metre çapında bir daireye kadar düşürmektedir.

Bu özelliği arama kurtarma operasyonunu zaman açısından oldukça önemli şekilde etkilemektedir. Kullanım ve diğer özellikleri diğer EPİRB cihazları ile aynıdır.

     

          

       EPİRB cihazının kullanımı ve test edilmesi

      EPİRB cihazları amaç dışı kullanılmamalıdır. Eğer yanlışlıkla devreye alınmış ise en uygun kurtarma merkezi ile iletişime geçilerek tehlike alarmı iptal edilmelidir.


      EPİRB cihazının el ile çalıştırılması

      EPİRB cihazı gemi üzerinde konumlandırılırken acil durum terk çıkışına yakın yerler göz önüne alınmalıdır. Cihaz bir ekipman ile gemi kaportasına sağlamca monte edilmelidir. Bu ekipmanın özelliği su ile temas ettiğinde EPİRB cihazını devreye sokan tetiği devre dışı bırakmaktır. Aksi halde her hangi bir nedenden dolayı su ile temas etmesi durumunda cihaz devreye girecektir.

     Cihaz gemiyi terk esnasında yuvasından çıkartılarak can salı veya filikaya alınır ve el incesi ile filika veya can salına bağlanarak suya bırakılır. EPİRB cihazı su ile temasının ardından devreye girenlerin dışında el ile pimi çıkartılarak devreye alınan tipleri de mevcuttur.


     Otomatık EPİRB cihazları

     Kapaklı bir yuva içinde konumlandırılan EPİRB cihazı kapaklı bu yuva tarafından korunurken kapağın arka yüzündeki mıknatıs cihazın devreye alınma tetiğini kapalı konumda tutar. Bu yuvada bir hidrostatic kilit bulunmaktadır. Bu kilit geminin suya gömülmesiyle oluşan basınç karşısında serbest kalarak EPİRB cihazının su yüzeyine doğru hareket etmesini sağlar. Su yüzeyine ulaşan EPİRB cihazı devreye girerek yayın yapmaya başlar.


    Cihazın test edilmesi

    Test 50 saniyeden kısa bir sürede gerçekleştirilmelidir. Ayda bir kez yapılması gereken test el ile devreye alınma yöntemiyle yapılır. Otomatik tip cihazlarda kapağı sabitleyen pim yerinden çıkartılarak EPİRB ortaya çıkartılır ve devreye alınma düğmesi ON konumuna getirilir. Test sırasında arama, kurtarma ışığının yanıp yanmadığı kontrol edilir. Eğer test her hangi bir sebeple 50 saniyeden fazla sürer ve EPİRB gerçek yayın için devreye girerse acil olarak en uygun istasyon ile iletişime geçilerek arama, kurtarma sinyali iptal edilmelidir. İletişim numaraları EPİRB el kitapçığında mevcuttur.


   ÖNEMLİ

   ÜLKEMİZ SAHİLLERİNDE SEYİR YAPAN AMATÖR DENİZCİ DOSTLARIMIZ KARADAN UZAKLAŞMADIĞINI  VE GÜVENLİ BİR BÖLGEDE SEYİR YAPTIĞINI ESAS ALARAK BAZI GÜVENLİK EKİPMANLARINI TEMİN ETME KONUSUNDA ESNEK DAVRANMALARI YAPTIKLARI EN BASİT VE ÖNEMLİ YANLIŞTIR.