EN ÖNEMLİ TAYFAMIZ, DEMİRLEME VE EKİPMANLARI
EN ÖNEMLİ TAYFAMIZ, DEMİRLEME VE EKİPMANLARI
Teknelerimiz halatlar yardımı ile karaya veya bir şamandıraya bağlı olmadıkları durumlarda Makine, Yelken veya Kürek yardımıyla yürütülürler. Kuvvet alarak hareket ettikleri elemanları kullanılamayacak hale geldiğinde tekneler kumanda altında olmayan başıboş yüzen tekneler haline gelirler. Kumanda altında olmayan bir tekne yardıma gelen başka bir tekne tarafından yedeklenmedikçe olası bir tehlike ile karşı karşıyadır.
Demirleme
Bir teknenin deniz dibine gönderilen uygun ağırlıktaki bir çapa ve yeterli boydaki zincir yardımı ile deniz yüzeyinde belirli bir alan içerisine sabitlenmesidir.
DEMİRLEME EKİPMANLARI
ÇAPA
Demirleme sisteminin ana elemanlarından olan çapa deniz dip yüzeyinde yatay bir hareketle sürüklenerek saplanır ve demir zincirine klavuzluk yapar. Ağırlık ve tip bakımından çeşitleri mevcuttur.
Günümüzde kullanılan tırnaklı çapaların ortaya çıkış sebebi deniz uçaklarıdır. Önceden kullanılan çapaların hem ağır hemde şekilsiz olmasından dolayı tırnaklı hafif ve ufak çapalar kullanılmaya başlamıştır.
ÇAPA ÇEŞİTLERİ
Admiralti ( balıkçı ) çapaları
İlk olarak Roma'da kullanılan admiraltı çapalar 1500 yılına gelindiğinde standart şeklini almıştır. 19 yüzyıl boyunca İngiliz donanmasında kullanılan admiraltı çapaların kapladığı geniş alanlar dışında diğer bir dez avantajı da kollarından birisi tamamen gömüldüğünde diğer kolun yukarıya doğru dik durumda kalmasdır. Tekne rüzgar etkisiyle çapa etrafında dönerken zincir tırnağa dolanarak ani bir baskıda çapanın gömüldüğü yerden çıkarmasına sebep olmaktaydı. Admiraltı çapalar hem kapladığı yer hem de zincirin dolanması unsurları sebebiyle yatlarda tercih edilmemektedir. Bu sebepten dolayı geliştirilerek yatçı çapaları üretildi.
Hareketli olarak dizayn edilmesinden dolayı hem katlanarak fazla yer kaplama sorunu ortadan kaldırıldı hem de hareketli kolları ve oval tırnakları sayesinde zincirin dolanıp tırnağa takılması engellenmış oldu.
Donanma tipi ( Çiposuz ) çapa
Çiposuz çapalar demir loçalarında kullanıma hazır durumda bulundurulabilmeleri bakımından tercih edilmişlerdir. Bu çapaların ortaya çıkması büyük gemiler için oldukça önemlidir. Gemiyi tutabilecek büyüklükte bir çipolu çapanın güvertede bulundurulması ve demirleme esnasında denize mayna edilmesi hem iş gücü hemde zaman açısından büyük önem taşımaktadır. Bahsettiğimiz boyutlardaki bir geminin sağlam bir demirleme yapabilmesi için ortalama çapa ağırlığı 1500 kg üzerinde olmalıdır.
Danfort tipi çapa (fortress)
Bu tip çapalar ilk olarak deniz uçakları için üretilmiş olup ikinci dünya savaşında çıkarma gemilerinde kullanılmıştır. Günümüzde standart çapa haline gelmiş ve özellikle yat sınıfı teknelerde kullanılmaktadır.
Pulluk tipi ( CQR ) çapa
Pulluk tipi çapalar tamamen pulluk mantığı ile üretilmiş olup deniz tabanına gömülerek sağlam bir tutunma yüzdesi hedeflenmiştir. Yapılan testlerde tutunma seviyesi her türlü deniz taban yapısında orta ve iyi derece bir tutunma derecesi göstermiştir.
Delta tipi çapa
Delta tipi çapalar pulluk tipi çapaların gelişmiş şekli olup avantajları demir funda edilirken ağırlık dengesi sebebiyle kendiliğinden loça dan düşmesidir. Yapılan testler delta çapalar en iyi tutma derecesi ile sonuçlanmıştır. Uygun ağırlıktaki bir delta çapa en iyi sonucu verecektir.
Pençe çapalar ( Bruce )
Başlangıçta balıkçı tekneleri için imal edilen pençe çapalar daha sonraları ağır deniz şartlarında tutunabilen petrol platformlarında kullanılmaya başlanmıştır. Bu ününden dolayı yayılarak yatçılar tarafından benimsenen kanca çapalar özellikle kayalık zeminlerde başarılı sonuçlar vermektedir. Yerine kolayca yerleşmesi de diğer bir avantajıdır.
Şemsiye tipi çapalar
Dingi tipi ufak tekneler için imal edilmiş çapalar dır. Katlanır olduklarından oldukça az yer kaplarlar. Eğer büyük boyutta bir şemsiye tipi çapa kullanmak durumunda kalırsanız takılmalara karşı çapa memesine şamandıralı bir halat bağlanması tavsiye edilir.
Spade tipi çapa
Bu tip çapalar zemine gömülecek şekilde tasarlanmıştır. Bahçe kazması mantığıyla çalışan bu çapa tipi. Yapılan testlerde kg başına en iyi tutma derecesini spade tipi çapa göstermiştir.
UYGUN ÇAPA SEÇİMİ
Uygun çapa seçimi konusunda tekneler 3 ayrı sınıfa ayrılmaktadır.
ÖNEMLİ
Mutlak suretle teknenizin özelliklerinin gerektirdiği tipte ve ağırlıkta bir çapayı yedek olarak teknenizde bulundurunuz. Çapa seçiminde gerektiğinden ağır bir çapanın tercih edilmesinin hiç bir sakıncası yoktur.
DEMİR ZİNCİRİ VE HALAT
Demirleme sisteminin ana elemanlarından olan demir zinciri deniz dip yüzeyine serilerek teknenin deniz yüzeyinde tutunmasını sağlar. Toplam ağırlığının çapadan kat kat fazla olmasından dolayı ağırlığı deniz yüzeyinde daha geniş bir alana yayarak yüzeydeki tutunmayı daha sağlam hale getirecektir.
Paslanmaz zincir kullanılacaksa 316 kalite paslanmaz zincir tercih edilmelidir.
Halat
Halat demirleme sisteminde çok fazla dikkat edilen bir ekipman olmasa da gerçekte yanıltıcıdır. Zincirin sonuna eklenmiş uygun kalınlıktaki esnek bir halat oldukça yararlıdır. Halat, dibe tutunmuş çapa ile ırgat arasında şok emici bir esneklik sağlayarak güverte donanımına binen yükü azaltacaktır.
ÖNEMLİ
Halatın ucu mutlak suretle zincirlik içinde bulunan hırça mapasına bağlı durumda olmalıdır. Aksi halde halatın sıyrılıp kaçması halinde zincirsiz kalabilirsiniz.
Demir zinciri tanımı halat, zincir, ek baklası, kilit vb. çapa ile ırgat arasındaki tüm parçaları kapsamaktadır.
Ufak boyuttaki ( 7.5 m altındaki ) ırgatı bulunmayan teknelerin zincir yerine uygun kalınlıkta bir halat kullanmaları daha uygundur.
Ek baklası
Zincirin boyunu uzatmak için aynı kalınlıktaki başka bir zincir ile birleştirilmesi gerekmektedir. Bu gibi durumlarda aynı kalınlıktaki iki zincir bir ek baklası ile birbirine eklenir. Birleştirilen ek baklası çekiçle dövülerek açılmayacak hale getirilir bunun yanında kaynak ile güçlendirilirse daha sağlam bir sonuç elde edilir.
Fırdöndü
Kilit
Zincir bağlantı ekipmanlarından bir tanesi olan kilit, zincirin çapaya bağlanma noktasında kullanılmaktadır. Üzerlerinde güvenli şekilde taşıyabilecekleri yük kapasitesi yazmaktadır. Zincirlerde kopma genelde bağlantı noktaları olan kilit vb bağlantı ekipmanlarının olduğu bölgelerde gerçekleşmektedir. Bu yüzden kapasiteleri zincirin taşıma kapasitesi ile aynı veya daha üst sınırda olmalıdır.
Güverte donanımı.
Çapa, zincir, kilit vb. donanımlarının dışında demirleme sistemine ait olan güverte ekipmanları da bulunmaktadır.
Irgat
Ana elemanlardan birisi olan ırgat, elektrik motoru ile hareket eden ve zinciri kontrollü şekilde deniz dibine gönderip geri toplamaya yarayan bir ekipman dır. Uygun seçilen ırgat, zincir ve çapa ağırlığının toplamının 3 katı fazlası çekme kapasitesine sahip olmalıdır.
Kurt ağzı
Denizden gelen gergin halat için uygun bir sürtünme yüzeyi oluşturarak halatın aşınmasını engellemek amacıyla kullanılmaktadır.
Koç boynuzu
Halatın uygun açıda kurt ağzından geçtikten sonra volta düğümü ile sağlamca bağlanmasını sağlayan güverte donanım ekipmanıdır.
Demir loçası
Demirin güvertede funda edilmeye hazır durumda oturduğu bölümdür. Üzerinde bulunan makaralar yardımı ile
DEMİRLEMEDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
Kaloma vermek
Zincir sermek
DEMİRLEME EKİPMANIMIZ, YEDEKLERİMİZ BAKIMLI VE ÇALIŞIR DURUMDA BULUNDURULMALIDIR.
BEKLENMEDİK BİR DURUMLA KARŞILAŞILDIĞINDA ZİNCİRİN TAMAMI YETERLİ TUTUNMAYI SAĞLAMIYOR İSE MEVCUT ZİNCİRE BİR HALAT EKLEYİP TUTUNMA GERÇEKLEŞENE KADAR GÖNDEREBİLİRSİNİZ.
Teknelerimiz halatlar yardımı ile karaya veya bir şamandıraya bağlı olmadıkları durumlarda Makine, Yelken veya Kürek yardımıyla yürütülürler. Kuvvet alarak hareket ettikleri elemanları kullanılamayacak hale geldiğinde tekneler kumanda altında olmayan başıboş yüzen tekneler haline gelirler. Kumanda altında olmayan bir tekne yardıma gelen başka bir tekne tarafından yedeklenmedikçe olası bir tehlike ile karşı karşıyadır.
Demirleme
Bir teknenin deniz dibine gönderilen uygun ağırlıktaki bir çapa ve yeterli boydaki zincir yardımı ile deniz yüzeyinde belirli bir alan içerisine sabitlenmesidir.
DEMİRLEME EKİPMANLARI
ÇAPA
Demirleme sisteminin ana elemanlarından olan çapa deniz dip yüzeyinde yatay bir hareketle sürüklenerek saplanır ve demir zincirine klavuzluk yapar. Ağırlık ve tip bakımından çeşitleri mevcuttur.
Günümüzde kullanılan tırnaklı çapaların ortaya çıkış sebebi deniz uçaklarıdır. Önceden kullanılan çapaların hem ağır hemde şekilsiz olmasından dolayı tırnaklı hafif ve ufak çapalar kullanılmaya başlamıştır.
ÇAPA ÇEŞİTLERİ
Admiralti ( balıkçı ) çapaları
 |
| Admiralti çapası |
İlk olarak Roma'da kullanılan admiraltı çapalar 1500 yılına gelindiğinde standart şeklini almıştır. 19 yüzyıl boyunca İngiliz donanmasında kullanılan admiraltı çapaların kapladığı geniş alanlar dışında diğer bir dez avantajı da kollarından birisi tamamen gömüldüğünde diğer kolun yukarıya doğru dik durumda kalmasdır. Tekne rüzgar etkisiyle çapa etrafında dönerken zincir tırnağa dolanarak ani bir baskıda çapanın gömüldüğü yerden çıkarmasına sebep olmaktaydı. Admiraltı çapalar hem kapladığı yer hem de zincirin dolanması unsurları sebebiyle yatlarda tercih edilmemektedir. Bu sebepten dolayı geliştirilerek yatçı çapaları üretildi.
 |
| Yatçı çapası |
Hareketli olarak dizayn edilmesinden dolayı hem katlanarak fazla yer kaplama sorunu ortadan kaldırıldı hem de hareketli kolları ve oval tırnakları sayesinde zincirin dolanıp tırnağa takılması engellenmış oldu.
Donanma tipi ( Çiposuz ) çapa
Çiposuz çapalar demir loçalarında kullanıma hazır durumda bulundurulabilmeleri bakımından tercih edilmişlerdir. Bu çapaların ortaya çıkması büyük gemiler için oldukça önemlidir. Gemiyi tutabilecek büyüklükte bir çipolu çapanın güvertede bulundurulması ve demirleme esnasında denize mayna edilmesi hem iş gücü hemde zaman açısından büyük önem taşımaktadır. Bahsettiğimiz boyutlardaki bir geminin sağlam bir demirleme yapabilmesi için ortalama çapa ağırlığı 1500 kg üzerinde olmalıdır.
Danfort tipi çapa (fortress)
Bu tip çapalar ilk olarak deniz uçakları için üretilmiş olup ikinci dünya savaşında çıkarma gemilerinde kullanılmıştır. Günümüzde standart çapa haline gelmiş ve özellikle yat sınıfı teknelerde kullanılmaktadır.Pulluk tipi ( CQR ) çapa
Pulluk tipi çapalar tamamen pulluk mantığı ile üretilmiş olup deniz tabanına gömülerek sağlam bir tutunma yüzdesi hedeflenmiştir. Yapılan testlerde tutunma seviyesi her türlü deniz taban yapısında orta ve iyi derece bir tutunma derecesi göstermiştir.
Delta tipi çapa
Delta tipi çapalar pulluk tipi çapaların gelişmiş şekli olup avantajları demir funda edilirken ağırlık dengesi sebebiyle kendiliğinden loça dan düşmesidir. Yapılan testler delta çapalar en iyi tutma derecesi ile sonuçlanmıştır. Uygun ağırlıktaki bir delta çapa en iyi sonucu verecektir. Pençe çapalar ( Bruce )Başlangıçta balıkçı tekneleri için imal edilen pençe çapalar daha sonraları ağır deniz şartlarında tutunabilen petrol platformlarında kullanılmaya başlanmıştır. Bu ününden dolayı yayılarak yatçılar tarafından benimsenen kanca çapalar özellikle kayalık zeminlerde başarılı sonuçlar vermektedir. Yerine kolayca yerleşmesi de diğer bir avantajıdır.
Şemsiye tipi çapalar
Dingi tipi ufak tekneler için imal edilmiş çapalar dır. Katlanır olduklarından oldukça az yer kaplarlar. Eğer büyük boyutta bir şemsiye tipi çapa kullanmak durumunda kalırsanız takılmalara karşı çapa memesine şamandıralı bir halat bağlanması tavsiye edilir.
Spade tipi çapa
Bu tip çapalar zemine gömülecek şekilde tasarlanmıştır. Bahçe kazması mantığıyla çalışan bu çapa tipi. Yapılan testlerde kg başına en iyi tutma derecesini spade tipi çapa göstermiştir.UYGUN ÇAPA SEÇİMİ
Uygun çapa seçimi konusunda tekneler 3 ayrı sınıfa ayrılmaktadır.ÖNEMLİ
Mutlak suretle teknenizin özelliklerinin gerektirdiği tipte ve ağırlıkta bir çapayı yedek olarak teknenizde bulundurunuz. Çapa seçiminde gerektiğinden ağır bir çapanın tercih edilmesinin hiç bir sakıncası yoktur.
DEMİR ZİNCİRİ VE HALAT
Demirleme sisteminin ana elemanlarından olan demir zinciri deniz dip yüzeyine serilerek teknenin deniz yüzeyinde tutunmasını sağlar. Toplam ağırlığının çapadan kat kat fazla olmasından dolayı ağırlığı deniz yüzeyinde daha geniş bir alana yayarak yüzeydeki tutunmayı daha sağlam hale getirecektir.
Paslanmaz zincir kullanılacaksa 316 kalite paslanmaz zincir tercih edilmelidir.
Halat
Halat demirleme sisteminde çok fazla dikkat edilen bir ekipman olmasa da gerçekte yanıltıcıdır. Zincirin sonuna eklenmiş uygun kalınlıktaki esnek bir halat oldukça yararlıdır. Halat, dibe tutunmuş çapa ile ırgat arasında şok emici bir esneklik sağlayarak güverte donanımına binen yükü azaltacaktır.
ÖNEMLİ
Halatın ucu mutlak suretle zincirlik içinde bulunan hırça mapasına bağlı durumda olmalıdır. Aksi halde halatın sıyrılıp kaçması halinde zincirsiz kalabilirsiniz.
Demir zinciri tanımı halat, zincir, ek baklası, kilit vb. çapa ile ırgat arasındaki tüm parçaları kapsamaktadır.
Ufak boyuttaki ( 7.5 m altındaki ) ırgatı bulunmayan teknelerin zincir yerine uygun kalınlıkta bir halat kullanmaları daha uygundur.
Ek baklası
Zincirin boyunu uzatmak için aynı kalınlıktaki başka bir zincir ile birleştirilmesi gerekmektedir. Bu gibi durumlarda aynı kalınlıktaki iki zincir bir ek baklası ile birbirine eklenir. Birleştirilen ek baklası çekiçle dövülerek açılmayacak hale getirilir bunun yanında kaynak ile güçlendirilirse daha sağlam bir sonuç elde edilir.Fırdöndü
Mafsallı ve mafsalsız olarak ikiye ayrılan çapa fırdöndüleri zincir ile çapanın birleştiği noktada görev yapar. Zincirin dipte sürtünerek veya gerilerek yaptığı dönme hareketini çapaya iletmemek amaçlı kullanılır.
Kilit
Güverte donanımı.
Çapa, zincir, kilit vb. donanımlarının dışında demirleme sistemine ait olan güverte ekipmanları da bulunmaktadır.
Irgat
Ana elemanlardan birisi olan ırgat, elektrik motoru ile hareket eden ve zinciri kontrollü şekilde deniz dibine gönderip geri toplamaya yarayan bir ekipman dır. Uygun seçilen ırgat, zincir ve çapa ağırlığının toplamının 3 katı fazlası çekme kapasitesine sahip olmalıdır.
Kurt ağzı
Denizden gelen gergin halat için uygun bir sürtünme yüzeyi oluşturarak halatın aşınmasını engellemek amacıyla kullanılmaktadır.
Koç boynuzu
Halatın uygun açıda kurt ağzından geçtikten sonra volta düğümü ile sağlamca bağlanmasını sağlayan güverte donanım ekipmanıdır.
Demir loçası
Demirin güvertede funda edilmeye hazır durumda oturduğu bölümdür. Üzerinde bulunan makaralar yardımı ile DEMİRLEMEDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
Kaloma vermek
Zincir sermek
DEMİRLEME EKİPMANIMIZ, YEDEKLERİMİZ BAKIMLI VE ÇALIŞIR DURUMDA BULUNDURULMALIDIR.
BEKLENMEDİK BİR DURUMLA KARŞILAŞILDIĞINDA ZİNCİRİN TAMAMI YETERLİ TUTUNMAYI SAĞLAMIYOR İSE MEVCUT ZİNCİRE BİR HALAT EKLEYİP TUTUNMA GERÇEKLEŞENE KADAR GÖNDEREBİLİRSİNİZ.
Yorumlar
Yorum Gönder