DENİZDE CAN GÜVENLİĞİ, DOĞRU VE KOLAY YÜZME

   
        DENİZDE CAN GÜVENLİĞİ, DOĞRU VE KOLAY YÜZME

        İnsanlar tarafından her zaman tehlikeli bir meslek olarak kabul edilen denizcilik ilk keşif ve ticari amaçlı taşımacılıkla başlamış, daha sonraları seyahat etme aracı olarak da kullanılmaya başlayarak ilerlemeye devam etmiştir.

        Deniz, doğası gereği bir çok tehlikeyi bünyesinde barındırıyor olsa da teknolojinin ilerlemesiyle gelişen ekipmanlar ve uygulanan doğru teknikler tehlikeleri en aza indirmeye olanak sağlamaktadır.

        Günümüzde yük veya seyahat amaçlı kullanılan deniz araçlarının tümü en katı kurallar doğrultusunda ve eğitimli bir personel eşliğinde seyir yapmaktadır. Başlangıçta yüksek olan risk günümüzde denizciliğin en güvenli taşımacılık yöntemlerinin birisi olmasıyla sonuçlanmıştır ve ilerlemeye devam etmektedir.

        Hayatın her anında ve her alanda etrafımızda bir tehlike kümesi mevcut olsa da deniz insanlar için hep ürkütücü olmuştur. Bu yüzden denizcilik zamanında ve maksimum seviyede alınmış emniyet tedbirleri ile yapılmalıdır.

        Tekne veya gemi üzerinde güvenliği sağlayan bir ekip mevcut olsa da her kişi önce kendi emniyetinden sorumludur.

        Tekne, üzerinde yaşanan tehlikelerden birisi de her hangi bir sebeple denize düşmek veya atlamak zorunda kalmaktır. Suyun sıcaklığı ılık sayılabilecek derecede olsa bile suda geçirilen zamana göre vücudumuz ısı kaybına ( hipotermi ) uğrayacaktır.

        İnsan fizik bakımından bir kara canlısı olarak evrimleştiğinden yaşamını sürdürebilmesi için en fazla güç harcadığı ortam sudur.

        Suya düşmüş yüzme bilmeyen kişinin yaşadıkları
        

        Yüzme bilmeyen bir kişi her hangi bir nedenle denize düştüğünde ilk karşılaşacağı unsur panik olacaktır. Panik halindeki bir insan hareketlerini kontrol edemediğinden enerjisini normalden kat kat kısa sürede harcayarak batmaya başlayacaktır. Oysa çoğu insan bu durumla karşılaştığında sakin davranarak yüzmeyi öğrenmiştir.
 
       Panik halinde hareket eden insan batmaya ve su yutmaya başlayacaktır. Tuzlu su ciğerlerine dolarak batmaya devam eden kişi kısa bir süre sonra boğularak hayatını kaybedecektir. Bu yüzden yüzme bilmeyen bir kişi tekne veya gemi üzerinde her zaman daha emniyetli hareket etmelidir.

       Bir çok insan yüzme bilmediğini birlikte seyahat ettiği insanlara söylemekten çekinerek daha büyük bir risk almaktadır. Unutmamak gerekir ki yüzme öğrenilebilir ama hayat tekrar geri alınamaz. Çekinmeden yüzme bilmediğinizi söyleyin ve gerekli tedbiri bir can yeleği takarak alın.

      Can yeleği

      Can yeleği hakkında detaylı bilgi için tıklayınız.

    Toplanma pozisyonu  --   Yardım bekleme pozisyonu  

      Yüzme bilen kişi ile bilmeyen kişi arasındaki fark tartışılamayacak kadar fazladır. Yüzme bilmek hayatta kalmamızı kolaylaştırırken doğru ve kolay yüzme hayatta kalma oranını daha da yükseltecektir. Bir denizci yüzme bilmenin yanında suyun 1-2 metre altına dalabilme özelliğine sahip olmalıdır. Tekne veya gemiyi terk etme durumunda  su yüzeyine yayılmış zehirli veya yanan maddelere maruz kalmamak için suyun altına dalarak yüzmesi gerekebilir. Gücün yettiği yere kadar yüzmek yerine güvenli mesafeye kadar yüzmek daha faydalıdır. Arama kurtarma çalışmaları tekne baz alınarak yapılacağından  o bölgeye yakın kalmakta fayda vardır. Tüm bu unsurlar göz önüne alındığında doğru ve kolay yüzme hayati önem taşımaktadır.

       Doğru ve kolay yüzme

       Bir çoğumuzun bildiği yüzme, kimimiz tarafından daha aktif olarak hızlı, kimimiz tarafından ise sadece su yüzeyinde kalarak sakin şekilde gerçekleştirilir. Doğru ve kolay yüzme hem daha verimli hemde daha az kuvvet harcayarak yüzmeniz için önemlidir.

      Su yüzeyindeki bir insan 4 farklı kuvvetten etkilenmektedir.

  1- Ağırlık kuvveti : Vücudumuz su yüzeyinde hareket ederken ağırlığından dolayı dibe doğru batma eğilimi gösterecektir. Bu yüzden kulaç atarak ve bacak çırparak su yüzeyinde ileriye veya geriye doğru hareket ederiz.

  2- Suyun kaldırma kuvveti : Su yüzeyinde hareket eden vücudumuzun batma hareketine karşılık olarak suyun kaldırma kuvvetinden etkileniriz.

  3- İtme kuvveti : Kulaç atarak ve bacak çırparak yaptığımız yüzme hareketi vücudu ileriye veya geriye doğru hareket ettirdiğinden bir itme kuvveti oluşur

  4- Sürüklenme kuvveti : Vücudumuz ileri veya geri yönde hareket ederken karşı yönden gelen suyun sürüklenme kuvvetine maruz kalır.

      Yüzmek için yarmak zorunda olduğumuz su kütlesine göre harcadığımız güç ve kat ettiğimiz mesafe değişiklik göstermektedir. Vücudumuz su yüzeyine ne kadar paralel olursa yarmak zorunda kaldığımız su o kadar azalır ve az miktarda güç harcayarak uzun mesafeler yüze biliriz. Bu faktöre bağlı olarak yüzücünün etrafında oluşan girdap ta en aza indirilmiş olur.

     Kulaç atmak

     Su içinde ileriye hareket etmek için büyük oranda kollarımızı kullanırız. Doğru kulaç atmak denildiğinde çoğu kişi avucuyla suyu geriye doğru itmek diye düşünürken en iyi yüzücülerin kulaç atma şekilleri incelendiğinde en etkili kulaç atma şeklinin kolları pervane niteliğinde kullanıp fazla miktarda suyu az

miktarda geriye atmak olduğu görülmüştür. Bu şekilde daha az güç kaybı oluşturarak daha uzun mesafelerin yüzülebildiği kanıtlanmıştır.

     Pervane şeklinde kullanılan kollar su yüzeyinden aşağıya doğru inerken bir kaldırma kuvveti oluşturur yani kulaç atarken hem ileri hemde yukarıya doğru bir hareket sergilenir.

    Bacak çırpmak

    Bacak çırpmanın esas etkisi ileri doğru hareketi sağlamak değil vücudu su yüzeyine paralel hale getirmektir. Serbest sitil yüzmede kulaç bacak oranı kısa mesafe ve uzun mesafe olarak ikiye ayrılmıştır. Bu oran uzun mesafe yüzme de iki kulaç iki bacak çırpma kısa mesafede iki kulaç altı bacak çırpma olarak uygulanabilir.

    ÖNEMLİ

    En iyi yüzücüler performanslarını havuz ortamında sergilemektedir. Ağır deniz şartlarında iyi yüzücü olmak kesin çözüm olmayabilir. Enerji tüketimini en aza indirmek ve uzun süre enerji harcamadan su yüzeyinde kalmak için can yeleği  veya yüzdürücü ekipman vazgeçilmez unsurdur. Teknenizde gerekli sayıda bulundurun, kullanın ve kullandırın.

    Soğuk suda yüzme ve dalma 

    Bazı durumlarda belirli mesafedeki güvenli bölgeye ulaşmak amaçlı veya diğer sebeplerden dolayı soğuk suda yüzmek mecburiyetinde kalabiliriz. Soğuk suda yüzme de ilk dakikalar oldukça zordur çok iyi yüzücüler bile soğuk sularda çok yakın mesafeleri yüzmeyi başaramaya bilirler.

    Aniden soğuk suya giren bir memeli soğuk suyun yüzüne çarpmasıyla dalma refleksi adıyla bilinen olay gerçekleşecektir. Bu olayın sonucunda vücut refleks olarak kan basıncını yükselterek vücut merkezi dışındaki kan dolaşımının durmasına yol açacaktır. Buna bağlı olarak içerideki mevcut oksijen ve  kan muhafaza altına alınır. Bu refleks kalbin ve beynin kendisini korumaya alarak hayatta kalma süresini uzatması sonucu meydana gelmektedir.

   Soğuk suda 4 dakikadan daha uzun süre su altında kalan kişilerde kalıcı beyin hasarı görülmüştür.

   Tropik iklim dışındaki tüm denizlerde su sıcaklığı insan vücudu için daima tehlike oluşturacak 20 derecenin altında bir sıcaklığa sahiptir.
 
   Soğuk suya dalarak gerçekleşen can kayıpları Dünya genelinde üçüncü sırada yer almaktadır. Genellikle bu can kayıpları açık denizler, göller, banyolar ve havuzlar da yaşanmaktadır. Dünya genelinde yaklaşık olarak yılda 140 000 kişi bu sebeple hayatını kaybetmektedir. Soğuk insan hayatı için oldukça önemli bir tehdit olarak kabul edilmektedir. Soğuk şoku ise vücut enerjisinin ani olarak düşmesine sebep olarak hayatta kalma süresini kısaltmaktadır.

Sakin kalarak mevcut emniyet ekipmanlarını en verimli şekilde kullanmak vücut enerjimizi iyi korumamıza ve buna bağlı olarak kurtarılma süremizin uzamasına olanak sağlayacaktır. Deniz üzerinde iş, seyahat, spor veya tatil amaçlı yapacağımız her seyir veya denize düşme tehlikenizin olduğu her hangi bir durumda mutlaka tedbirli şekilde hareket etmemiz gerekmektedir. Yüzme öğrenmek bu hadiseler için alınacak ilk tedbir olsa da ekipman donanımı ve doğru kullanımı en az yüzme bilmek kadar önemlidir. Çok iyi yüzme bilmemiz su sıcaklığı ve deniz yüzeyi gibi karşılaşacağımız deniz şartlarında işe yaramayabilir. Başarıya ulaşmamız, sakin bir zihin ile doğru ekipmanı doğru şekilde kullanmamıza bağlıdır. Bizi hayatta tutan vücut enerjimizi en verimli şekilde kullanmak her türlü deniz koşulu ile maksimum süre mücadele ederek hayatta kalma süremizi arttıracaktır. 

Doğru ve kolay yüzme sadece kişinin kendisine değil kurtarma amacı ile kullanmak zorunda kalabileceğı bir faaliyettir.

Tekne üzerinde bulunan tecrübeli kişilerin de bu hususlara dikkat etmesi oldukça önemlidir. ani gelişen bir durum veya basit bir yüzme keyfi olumsuz şekilde sonuçlanabilir. İnsanın vücut yapısı olarak yabancı sayıldığı su, emniyetsizliğimizin ve ciddiyetsizliğimizin en büyük bedeller ile karşılaştığı alanlardan birisidir. Bilgi ve tecrübe kahramanlığı gerektiren bir birikim değildir. Bu sebeple gereken tüm tedbirler alınmalı ve emniyet kurallarına uyulmalıdır.

Denizde seyir konusunda çok tecrübeli olan bir kişi denizden adam kurtarma konusunda aynı tecrübeye ve yetkinliğe sahip olmayabilir. Çünkü seyir şartları panik ortamından uzak çoğu zaman keyifli zamanlardan oluşur. Fakat panik seviyesinin yönetilmesi zor seviyelere ulaşması tecrübenin üst sınırlarını zorlayacak bir durumdur. Sakin kalmak, emniyeti sağlamak ve ivedi şekilde karar vererek doğru bir kurtarma operasyonunu başlatmak dakikalar hatta bazı durumlarda saniyeler içinde yapılması gereken bir durumdur. Bu sebeple çoğu zaman hatalar yapılarak durum daha karmaşık hale getirilir. Bu duruma sebebiyet vermemek için devamlı bilgi, donanım bakımından hazır bulunmamız ve düzenli şekilde bilgilerimizi güncellememiz gerekmektedir. 

yaşanmış olay

2013 kasım ayı içerisinde gerçekleştirdiğimiz 6 kişilik Marmaris - Göcek seyrinin dönüş rotasında Sarıgerme bölgesinde bulunan Tavşan Adasının kuzey kıyısında demirledik ve gece orada kaldık. 20 - 30  knot arasında esen rüzgarda oldukça korunaklı olan adanın kuzeyi hava düşene kadar rahatlıkla kalınacak bir yer olsa da öğlen 11 civarında rüzgarın bir sağanak şeklinde arttığını görünce bir halat daha alıp tekneyi kıçtan sağlamlaştırmak için suya atladım ve karaya yüzdüm. Halatı bağladığımda rüzgar sağanaklarda daha da şiddetlenmişti ve azalacağını düşünürken adanın göremediğimiz güney açığında oluşan hortumu adanın tepesinde fark ettim ve teknedekilere içeriye girmeleri için bağırdım. Hortum saniyeler sonra üzerimizden geçerek tahmin etmesi imkansız bir kuvvetle tüm halatların kopmasına ve teknelerin adanın batı kıyısına çarpmasına sebep oldu. Yaklaşık 40 saniye civarında süren bu hadisenin ardından görüş mesafesinin normale dönmesi ile teknenin 100 metre uzakta kayalara ve yanındaki gulete çarptığını teknede bulunan diğer bir kişinin  adada yerde oturduğunu tespit ettim. kafa ile sol elimden yaralandığımı ve bu yaraların ciddiyetini kontrol ettim. Elimi şortumun cebine sıkıştırarak tekneye doğru yüzmeye karar verdim. Bu sırada aynı yerde bulunan dalış teknesinin battığını ve birisinin panik halinde bağırdığını gördüm. Ona doğru yüzerek yüzme bilip bilmediğini, yaralı olup olmadığını, yaralı olduğumu sakin olmasını, benimle birlikte yüzmesini ve bana yardım etmesini söyledim. Tekneye ulaştığımda tekne içindekileri kontrol ederek yaralarıma gerekli ilk yardımı yaptık ve adada bulunan arkadaşımızı tekneye aldık. Bu ani gelişen durum içerisinde  yaralı olarak denizde olmak ve sakinliğini koruyarak durum tespitinde bulunabilmek önemlidir. 

Hortum içerisinde görüş mesafeniz neredeyse gece şartları ile aynı, etrafınızda dönen ağaç parçaları taş ve toprak benzeri maddeler ise size çarparak ciddi şekilde yaralanmanıza sebep olacak kadar tehlikelidir. Hortumun tepeden üzerimize inmesi ile elimde bulunan ve kayaya bağlı olan halatın koç boynuzu tarafından koptuğunu hissettiğim ve  kaya etrafındaki halata sıkıca tutunarak denize dalmaya karar vererek denize atlayıp suya daldım fakat halata tutunmam için sol elimin suyun dışında kalması gerekiyordu. Kısa bir süre sonra bir ağaç parçası hem elime hem de kafama çarparak yaralanmama sebep oldu. nefes alıp Tutunduğum halatı bırakarak su altından yüzebildiğim kadar yüzdüm su yüzeyinin aydınlanması ile de su yüzeyine çıktım. Ardından bulunduğum yere baktığımda ağaçlar ile kaplandığını gördüm.

        Teknenin demirlemiş halde olması ve olayın saniyeler içinde gerçekleşmesi emniyet ekipmanı donanmamızı imkansız hale getirmişti. Burada yüzme bilmem ve suya dalarak rüzgarın adadan kopardığı ağaç vb. malzemelerden korunmam beni daha büyük yaralanmalardan korudu. Geçen 40 saniye içerisinde panik halinde hareket ederek su yüzeyinde kalmaya çalışsaydım hatalı bir karar vererek geri dönülmesi zor bir durumun oluşmasına sebep olabilirdim. Bu derece acil gelişen beklenmedik durumlarda bile sakin kalabilmek ve durumu yönetebilmek hem kendimiz hem de diğer kişiler için hayati önem taşımaktadır.