DENİZDE ÇATIŞMAYI ÖNLEME, YOL HAKLARI.

       DENİZDE ÇATIŞMAYI ÖNLEME, YOL HAKLARI.

      Karayollarında kullanıldığı gibi denizde de yol hakkı kuralları mevcuttur. Bu kurallar teknelerin tiplerine yaptıkları işlere ve hareket için hangi kuvvetten yararlandıklarına göre değişmektedir. Her tekne bu kurallara uygun olarak seyir yapmakla yükümlüdür.

   
   
      Yol hakları teknenin seyir yönüne göre değişiklik gösterdiği için teknenin yönlerini iyi bilmeli ve size yaklaşan bir teknenin yönünü kolayca tespit edebilmeniz gerekmektedir.

      Her tekne yol hakkına sahip olsun yada olmasın bir çatışma söz konusu olduğunda dikkatli şekilde seyrederek  gerektiğinde çatışmayı önleyecek hareketi kendisi yapmakla yükümlüdür.

      Denizde yol benimdi diye bir bahane yoktur.

      Her tekne gece veya gündüz hava koşulu farketmeksizin tam olarak gözcülük yapmakla yükümlüdür.

    



  Yelkenli tekneler

      Yelkenli teknelerde yol hakları rüzgarı kullandıkları bordalar ve kullanım önceliklerine göre değişiklik göstermektedir.

      Sancak kontra

      Rüzgarı sancak bordasından alarak yol alan yelkenli bir tekne sancak kontra seyir yapmaktadır.

     İskele kontra

     Rüzgarı iskele bordasından alarak yol alan yelkenli bir tekne iskele kontra seyir yapmaktadır.

 












    Rüzgar üstü tekne

    Aynı istikamette seyir yapan iki yelkenli tekneden rüzgarın estiği yöne yakın olan rüzgar üstü rüzgarın estiği yöne uzak olan tekne ise rüzgar altı tekne olarak tabir edilir.

      

YOL HAKLARI


Rotaları kesişen iki yelkenli tekne

   Gündüz

   Rüzgarı farklı dordalardan kullanan  iki yelkenli tekneden rüzgarı iskele bordadan kullanan ( iskele kontra) tekne rüzgarı sancak bordadan kullanan (sancak kontra) tekneye yol verecektir.

Gece

 Gece seyrinde rotaları kesişen iki yelkenli tekne sancak kontra iskele kontra kuralına uyacaktır fakat yelkenlerini seyyar bir ışıkla aydınlatarak dikkatli şekilde seyredecektir.

  









Aynı rotada seyir yapan iki yelkenli tekne 

   Gündüz  


   Rüzgarı aynı bordadan kullanan iki tekneden rüzgar üstünde (rüzgarı önce kullanan) olan tekne avantajlı durumundan dolayı rüzgar altındaki tekneye yol vermek zorundadır.   



   



   Gece
   
   Gece seyrinde yelkenle yol alırken rüzgar altında yelkenli bir tekne tespit edildiğinde bu tekneye yol verilmelidir. Borda fenerleri ise zıt renklerde olmalıdır yanı o sizin sancak borda fenerinizi görürken siz onun iskele fenerini göreceksiniz veya tam tersi.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                         





Kuvvetle (Motorla) yürütülen ve yelkenli tekne                                                                     

 Gündüz  

 Kuvvetle (motorla) yürütülen bir tekne manevra kabiliyetinin daha yüksek olması nedeniyle yelkenli bir tekneye yol vermekle yükümlüdür.





 Gece

 Gece seyrinde rotasında yelkenli bir tekne tespit eden motorlu bir tekne bu tekneye yol vermekle yükümlüdür. Borda fenerleri fark etmez fakat yelkenli tekne seyyar bir ışıkla yelkenlerini aydınlatırken diğer yandan çatışmayı önleme amaçlı manevrayı kendisi yapmak için dikkatli ve hazır olmalıdır.













Kuvvetle (Motorla) yürütülen teknelerde yol hakları

  Kuvvetle (motorla) yürütülen iki teknenin rotaları kesiştiğinde uygulanacak kurallar aşağıdaki gibidir.

Pruva pruvaya geliş durumu

  Gündüz

  Kuvvetle(motorla) yürütülen iki teknenin pruva pruvaya gelmesi durumunda tekneler rotalarını kendi sancağına doğru değiştirerek çatışmadan kaçınabilirler. 






  Gece

  Gece seyrinde pruvasında hem sancak hem iskele borda fenerini aynı anda gören bir tekne pruva pruvaya gelme durumunu göz önüne alarak rotasını sancak yönüne belirgin bir şeklide değiştirecektir.

  Bu manevrayı her iki teknenin de yapması gerekirken teknelerden her hangi birisi karşı tekneden hareket beklemeden çatışmayı önleme amaçlı hareketi gerçekleştirecektir.













  rotaları kesişen tekneler

   Gündüz

  Farklı rotalarda seyreden iki motorlu teknenin rotaları kesişiyorsa teknelerden diğerini sancak tarafında gören yol vermekle yükümlüdür.

  Bunun diğer bir tanımı rotamızın kesiştiği teknenin iskele bordasını görüyorsak yol vermekle yükümlüyüz demektir.

  Eğer sancak bordasını görüyorsak yol hakkı bizimdir fakat geçiş dikkatli şekilde yapılmalıdır.

  Rotamızın kesiştiği tekne bize yol vermek için gerekli manevrayı gerçekleştirmezse gerekli manevrayı kendimiz yapmamız için hazır durumda olmalıyız.

  Gece


  Gece seyrinde pruvasında kırmızı iskele borda fenerini gören bir tekne yol vermekle yükümlüdür. Aynı şekilde pruvasında yeşil sancak borda fenerini gören bir tekne yol hakkına sahiptir fakat pruvası neta (çatışma tehlikesi geçene kadar) olana kadar dikkatli şekilde seyredecektir.

  Yol vermesi gereken tekne gerekli manevrayı yapmaz ise yol hakkına sahip olan tekne çatışmayı önleme amaçlı manevrayı yapmakla yükümlüdür.


Yetişen ve yetişilen tekneler

  Gündüz

  Yetişen tekne

  Bir tekne rotasında seyreden başka bir tekneye yetişiyorsa yetiştiği teknenin manevrasını kısıtlamayacak şekilde uzağından geçecektir.

  Yetişilen tekne

  Bir tekne rotasında seyrederken başka bir tekne tarafından yetişilip geçiliyorsa rotasını muhafaza ederek yetişen teknenin geçişine engel olmayacaktır.


  Gece

  Yetişen tekne

  Gece seyrinde pruvasında önündeki teknenin sarı pupa fenerini gören bir tekne tespit ettiği bu teknenin rotasına mani olmayacak şekilde uzağından geçecektir.

  Yetişilen tekne

  Gece seyrinde bir tekne pupa yönünde bir teknenin borda fenerlerinin ikisini de aynı anda görüyorsa rotasını koruyarak yoluna devam edecektir. Yetişen tekneye çapariz (sorun) çıkartacak hareketler yapmaktan kaçınacak ve gerektiğinde çatışmayı önleme amaçlı manevrayı kendisi yapmak için dikkatli ve hazır olacaktır.

  


Gece şartlarında yol hakları

  Gece seyrinde yol hakları seyir fenerlerine göre düzenlenmiştir. 

  Gündüz bordasını gördüğümüz bir teknenin gece borda fenerini göreceğimizden yol hakkının kime ait olduğunu bu fenerlere göre tespit edeceğiz.

  Gece şartlarında seyir yaparken gözcülüğe önemle dikkat edilmelidir.

  Gemi trafiği

  Eğer gemi trafiğinin yoğun olduğu bir kanalda boğazda veya geçiş noktasında seyir yapılıyorsa özellikle dikkat etmeli ve gereken manevrayı yapmak için hazır olunmalıdır. 

  Kargo ve yolcu gemileri

  Bu tip gemiler ufak tekneleri fark etmeyebilirler bu durumda gereken manevra hareketini zamanında kendiniz  yapmalısınız.

  Özellikle seyir yaptığınız bölgede arka planınızda bir şehir varsa bu şehrin ışıkları sizin seyir fenerlerinizi görünmez kılacaktır. Bu şartlarda sizi tespit etmesi güçleşen bir gemi yol hakkının sizde olmasına çok önem vermeyecektir çünkü büyük gemilerin tehlikeyi atlatmak için gerekli manevrayı yapabilmesi yeterli bir  mesafe ile mümkün olacaktır. Sizi geç fark eden bir gemi yapması gereken manevrayı sizden bekleyerek rotasını koruyacaktır. Bu yüzden dikkatle ve hazır durumda seyir yapılmalıdır.

 Yolcu gemileri

  güvertelerini aydınlatmak zorunda olduklarından ışık kalabalığı arasından borda fenerini seçmekte güçlük yaşanabilir. Rotanız böyle bir gemiyle kesişirse iyi bir gözcülük yaparak seyre devam edilmelidir. Borda fenerini tespit edemediğiniz bir teknenin hangi yöne seyir yaptığını tespit etmeniz oldukça zordur.

Yelkenli tekneler

  Yelkenli tekneler borda fenerlerinin haricinde gece seyrinde rotalarında çatışma tehlikesi olan bir tekne tespit ettiklerinde yelkenlerini seyyar bir ışıkla aydınlatarak yelken seyrinde olduklarını belirtmelidir.

Manevralar

  Çatışmayı önleme amaçlı yapılan her manevra karşı tekne tarafından anlaşılacak kadar belirgin olmalıdır. Kafa karıştıran acemi hareketlerden kaçınılmalıdır. 

  Bence geçerim, acaba geçebilir miyim gibi soruları sormak yerine her zaman yol vermek tercih edilmelidir. 

  HERKESE DİKKATLİ, HUZUR VE SAYGI DOLU SEYİRLER.